12 วิธีป้องกันสมองเสื่อมในผู้สูงอายุ อย่างได้ผล

คนที่มีภาวะสมองเสื่อม หรือ อัลไซเมอร์ เกิดจากเซลล์ในสมองเสื่อมสภาพทำเกิดปัญหาในการใช้ชีวิตโดยเฉพาะกับผู้สูงอายุ ช่วงแรกๆ ที่เป็นอาจดูไม่อันตราย แต่หากปล่อยไว้จะส่งผลกระทบกับชีวิตผู้ป่วยอยากมาก ซึ่งหนทางที่ดีที่สุด คือ การป้องกันไม่ให้เกิดโรคสมองเสื่อมตั้งแต่ตอนนี้

สมองเสื่อม

อาจารย์คณะแพทย์ศิริราช เคยเล่าว่า โรคสมองเสื่อมพบมากขึ้นเนื่องจากคนมีอายุที่ยาวนานขึ้น ทางกรมอนามัยโลก บอกว่า มีคนเป็นภาวะสมองเสื่อมถึง 18 ล้านคน และ จะเพิ่มขึ้นเรื่อย เป็น 4 เท่าในอีก 50 ปี ซึ่งสาเหตุสำคัญมาจาก อัลไซเมอร์ และ หลอดเลือดในสมอง ที่พบได้บ่อยที่สุด

ปัจจัยในการเป็นโรคสมองเสื่อมจากพฤติกรรมการใช้ชีวิต เช่น สูบบุหรี่ ดื่มแอลกอฮอ ขาดสารอาหาร มีความดันโลหิตสูง โรคเบาหวาน โรคหัวใจ ซึ่งสิ่งเหล่านี้เป็นตัวเร่งให้เกิดโรคสมองเสื่อมได้ ดังนั้นมาเข้าใจถึงวิธีป้องกันภาวะสมองเสื่อมกันดีกว่า

12 วิธีป้องกันสมองเสื่อมในผู้สูงอายุ

1. เลือกรับประทานอาหารให้ครบหมู่ และ ควรหลีกเลี่ยงอาหารที่มีไขมันสูงหรือโคเลสเตอรลอสูงด้วย เพราะว่า จะทำให้มีปัญหาเรื่องไขมันสูงส่งผลให้เกิด โรคหลอดเลือด โรคหัวใจ ที่เป็นสาเหตุของภาวะสมองเสื่อมได้นั้นเอง
2. ในวัยผู้สูงอายุการดูแลสุขภาพถือเป็นสิ่งสำคัญมาก ซึ่งสิ่งที่จะมาวัดว่าสุขภาพเป็นอย่างไร ก็สามารถใช้ ดัชนีมวลกาย เข้ามาช่วยได้ ซึ่งไม่ควรเกิน 25
3. งดจากการดื่มเหล้า หรือ ยาที่ส่งผลต่อสมอง มากเกินไป เพราะจะส่งผลโดยตรงกับสมอง มีงานวิจัยบอกว่า การดื่มไวน์ ผู้ชาย ดื่มวันละ 1-2 แก้ว ผู้หญิง ดื่มวันละ 1 แก้ว จะช่วยให้สมองทำงานได้ขึ้น แต่ก็แนะนำสำหรับผู้สูงอายุมาก ให้ดื่มแต่พอดีไม่มากเกินไป
4. งดสูบบุหรี่ ในความเป็นจริงแล้ว บุหรี่มีสารพิษมากมาย มีสารก่อมะเร็งถึง 42 ชนิด ถ้าไม่สูบได้ นอกจากจะช่วยเรื่องสมองเสื่อมแล้วก็ช่วยเรื่องโรคอื่นๆ ได้อีกด้วย
5. การออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ วัน 15-40 นาที ทุกวัน หรือ 3-5 วัน ด้วยการขยับตัวเบา เช่น ปั่นจักยาน วิ่งเหยาะๆ รำไทเก๊ก ที่ไม่ต้องใช้แรงมาก แต่ให้ร่างกายขยับมากขึ้น เป็นการช่วยเพิ่มออกซิเจนเข้าไปที่ร่างกายและสมอง ทำให้เลือดไหลเวียนดีขึ้นนั้นเอง
6. พบปะพูดคุยกับคนอื่นๆ เพื่อที่จะได้ฟื้นความจำต่างๆ มีงานเลี้ยง ชมรมผู้สูงอายุต่างๆ เพื่อที่จะได้สามารถเข้าไปพูดคุยแลกเปลี่ยนความคิดกันได้ รวมทั้งอยู่บ้านพูดคุยกับลูกๆ หลานๆ ทำบรรยากาศให้อบอุ่นอยู่เสมอ
7. ฝึกสมองบ่อยๆ ด้วยการ อ่านหนังสือ เขียนไออารี่ ฝึกคิดเลข เล่นเกมจากฝึกสมองในไอแพด หรือ ฝึกลองทำอะไรใหม่ๆ อย่าง ปลูกต้นไม้ เป็นต้น
8. การฝึกสมาธิช่วยฟื้นฟูสมองได้ การฝึกปล่อยวางความคิดเป็นประจำ เป็นการจัดระเบียบสมอง และ ช่วยให้สมองทำงานได้ดีขึ้น มีงานวิจัยมากมาย ที่ผลออกมาว่า การนั่งสมาธิวันละ 15-30 นาที ต่อเนื่องกันทุกวัน จะส่งผลต่อสมองให้ทำงานดีขึ้น ความเครียดลดน้อยลง
9. ค่อยระวังเรื่องการหกล้ม ในผู้สูงอายุ จะทำให้มีปัญหาค่อยข้างมาก ซึ่งต้องช่วยกันทำให้ที่อยู่อาศัยลดโอกาสการเกิดอุบัติเหตุให้ได้น้อยที่สุด อย่างน้อยคือไม่ให้พื้นบ้านลื้น และ เวลาไปข้างนอกก็ต้องระวังในการก้าวเดินเสมอ เพื่อที่จะไม่ได้เกิดการหกล้ม
10. ตรวจสุขภาพประจำปี เพื่อที่จะได้รู้ว่าตอนนี้กำลังมีโรคอะไรอยู่บ้าง และ จะได้ดูแลโรคเหล่านั้นไม่ให้เป็นมากกว่าเดิม โดยเฉพาะ โรคเบาหวาน ไขมันในเลือดสูง หัวใจ ที่บอกไปแล้วว่าจะส่งผลต่อภาวะสมองเสื่อมได้
11. พาผู้สูงอายุไปพบแพทย์ตั้งแต่เนิ่น หากเริ่มเห็นว่า มีอาการหลงๆ ลืมๆ เพื่อที่จะได้ลดโอกาสการเป็นภาวะสมองเสื่อมแบบเฉียบพลัน
12. ทานอาหารที่มีประโยชน์ต่อสมอง เช่น ปลาทะเล รวมกับทานวิตามินที่ช่วยฟื้นฟูบำรุงสมอง อย่าง วิตามินซี วิตามินอี กรดโฟลิก เป็นต้น

อย่างไรแล้ว สมองเสื่อม จะส่งผลกระทบกับชีวิตมากมายในผู้สูงอายุ ดังนั้น ควรเริ่มป้องกันตั้งแต่วันนี้ ใช้ชีวิตโดยไม่ประมาณ เพื่อที่จะได้มีชีวิตอยู่กับลูกหลานที่รักไปนานๆ

อ่านต่อ บทความที่เกี่ยวข้องกับสมองเสื่อม

• 10 สัญญาณเตือน ภาวะสมองเสื่อมในผู้สูงอายุ
• วิธีการดูแล ผู้ป่วยสมองเสื่อม สำหรับผู้สูงอายุ

แหล่งข้อมูล

• ปัจจัยเสี่ยงของภาวะสมองเสื่อมและการป้องกัน (ตอนที่ 1) : คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล
• ปัจจัยเสี่ยงของภาวะสมองเสื่อมและการป้องกัน (ตอนที่ 2) : คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล