โรคเบาหวาน คืออะไร

เบาหวานเกิดจาก ภาวะน้ำตาลในเลือดทำงานผิดปกติ ที่ให้เซลในร่างกายไม่สามารถเปลี่ยนน้ำตาลในเลือดเป็นพลังงานได้ เมื่อน้ำตาลไม่ถูกนำไปใช้งานก็จะสะสมในเลือด จนเกิดเป็นสิ่งที่เรียกว่า ระดับน้ำตาลเลือดสูง วัดได้จากการน้ำตาลเลือดมีเกณฑ์ > 126 mg/dL

สมาคมเบาหวานแห่งประเทศไทย ได้ให้ข้อมูลสถิติไว้ว่า คนไทยมีผู้ป่วยเบาหวานเพิ่มขึ้นใหม่ปีละ 300,000 ราย ซึ่งกำลังมีมากขึ้นเรื่อยๆ ส่วนผู้ป่วยสะสมที่มีข้อมูลในกระทรวงสาธารณสุขมีมากถึง 3.2 ล้านคน ซึ่งกว่า 95% ของผู้ป่วยเบาหวานเป็นเบาหวานชนิดที่ 2

ประเภทของโรคเบาหวาน

โรคเบาหวานชนิดที่ 1

ส่วนใหญ่จะเกิดขึ้นในเด็ก เพราะว่า โรคแพ้ภูมิตัวเอง ร่างกายไม่สามารถผลิตอินซูลินได้เพียงพอต่อความต้องการ ซึ่งจะทำให้ ฉี่บ่อย มีรอยช้ำได้ง่าย กระหายน้ำรุนแรง ปากแห้ง อ่อนเพลีย ซึ่งเป็นพบได้เป็นส่วนน้อยใน ประเภทของเบาหวาน

โรคเบาหวานชนิดที่ 2

คนส่วนใหญ่ที่เป็นเบาหวาน เป็นชนิดที่ 2 เมื่อก่อนเชื่อว่า ผู้ใหญ่ถึงจะเป็น ปัจจุบัน คนเป็นเบาหวาน อายุน้อยลงเรื่อยๆ มากจากอินซูลินผลิตได้ไม่ถูกต้อง ต่อความต้องการที่ร่างกายจะนำไปใช้ ซึ่งก็ทำให้ ปัสสาวะบ่อย หิวน้ำ กินบ่อย น้ำหนักตัวลดลงเร็ว สายตาพร่ามัว

เบาหวานขณะตั้งครรภ์

ปกติแล้วเบาหวานชนิดจะเกิดขึ้นเพียงชั่วคราว ในช่วงสัปดาห์ที่ 14-28 ของการตั้งครรภ์ เพราะร่างกายไม่สามารถผลิตอินซูลินได้เพียงพอต่อความต้องการ ทำให้ กระหายน้ำบ่อย ปัสสาวะบ่อย อ่อนเพลีย คลื่นไส้ ติดเชื้อในช่องคลอดกระเพาะปัสสาวะ ค่าสายตาเปลี่ยน

ภาวะก่อนเบาหวาน

ระดับน้ำตาลในเลือดอยู่ที่ 100-125 mg/dL (ปกติ < 100 mg/dL) ซึ่งจะไม่มีอาการอะไรแสดงออกมาก ทำให้คนส่วนใหญ่ไม่รู้ตัวว่า กำลังมีภาวะก่อนเบาหวานอยู่ จึงควรตรวจระดับน้ำตาลในเลือดเป็นประจำเพื่อป้องกันไม่ให้นำไปสู่การเบาหวานชนิดที่ 2

สาเหตุของโรคเบาหวาน

เกิดได้จาก กรรมพันธุ์ พฤติกรรมการกินและการใช้ชีวิต ด้วยสังคมปัจจุบันที่ของกินหาง่าย ไม่ต้องขยับร่างกายมากนัก ทำให้ร่างกายไม่ค่อยได้ทำงาน จนทำอวัยวะต่างๆ ทำงานผิดปกติ หากลงลึกเข้าไป การกินคาร์โบไฮเดรตมากเกิน ทำให้ตับอ่อนผลิตอินซูลินไม่เพียงพอต่อการนำ คาร์โบไฮเดรต เปลี่ยนเป็น คูลโคส ให้เซลล์ไปใช้เป็นพลังงานได้ จนเกิดการสะสมน้ำตาลในกระแสเลือด ทำให้ ระดับน้ำตาลในเลือดสูง หากถูกสะสมไปเรื่อยไม่ถูกย่อยจาก อินซูลิน ก็จะทำให้เป็นเบาหวานนั้นเอง

อินซูลิน คือ ฮอร์โมนที่ถูกผลิตโดยตับอ่อน ถูกสร้างขึ้นเพื่อเป็นประตูให้นำน้ำตาลในเลือดหรือคูลโคสไปยังเซลล์เพื่อเป็นพลังกายให้กับร่างกาย

อาการของโรคเบาหวาน

ผู้ที่เป็นเบาหวานในระยะแรก อาการจะแสดงไม่มาก ซึ่งแยากเป็นอาการต่างๆ เหล่านี้

• อาการของระดับน้ำตาลในเลือดสูง ส่งผลให้ ปัสสาวะบ่อย , หิวน้ำบ่อย, หิวบ่อย , น้ำหนักตัวลดลง
• อาการน้ำตาลสูงเฉียบพลัน ส่งผลให้ อ่อนเพลีย , อาเจียน , หอบ , เหนื่อยผิดปกติ , ซึมเศร้า
• อาการภาวะแทรกซ้อน ส่งผลให้ ตาพร่ามัว , ชาปลายมือ ปลายเท้า , โรคหัวใจและหลอดเลือด , สมองเสื่อม อัลไซเมอร์

สัญญาณโรคเบาหวานชนิดที่ 2

จากข้อมูลพบกว่า โรคเบาหวานมีสัญญาณเป็น 100 สัญญาณ แต่ส่วนใหญ่จะ เช็ดเบาหวานด้วยตัวเอง เบื้องต้น มีลักษณะอาการแบบนี้

• ปัสสาวะบ่อย
• กระหายน้ำมากขึ้น
• สายตาพร่ามัว
• น้ำหนักลดลงโดยไม่มีสาเหตุ
• หิวโหยรุนแรง
• อ่อนเพลีย
• ติดเชื้อบ่อย
• หงุดหงิด
• แผลหายช้า

ภาวะแทรกซ้อนของเบาหวานมีอะไรบ้าง

อ้างจากหนังสือ The Circadian Diabetes Code ที่เขียนถึง ภาวะแทรกซ้อนต่างๆ ที่สามารถเกิดขึ้นได้ หากมีเป็นโรคเบาหวาน

• หัวใจและหลอดเลือด
• โรคอ้วน
• ตาบอด
• มะเร็ง
• สมองเสื่อม อัลไซเมอร์
• เหงื่อและฟัน
• ซึมเศร้า
• เสื่อมสมรรถภาพทางเพศ
• ภาวะแผลเรื้อรังที่เท้า
• ภาวะกระเพาะอาหารบีบตัวช้า
• ติดเชื้อ อักเสบ
• โรคไต

เห็นได้ว่า เมื่อมีอาการเบาหวานแล้ว ส่งผลกระทบต่อร่างกายในทุกส่วน มันจะดีกว่ามาก หากเรียนรู้ที่จะป้องกันไม่ได้เกิดเบาหวานขึ้น ซึ่งสามารถเรียนรู้ที่จะป้องกันตัวเองจากเบาหวานได้ในหัวข้อถัดไป

วิธีการป้องกันโรคเบาหวาน

การป้องกันให้ห่างไกลจากโรคเบาหวานต้องทำอย่างต่อเนื่อง ซึ่งต้องใช้พลังใจอย่างมาก เพื่อมีชีวิตที่ดี สุขภาพแข็งแรง วิธีการที่คุณหมอแนะนำ เพื่อดูแลทั้งร่างกายและจิตใจ ทำได้ดังนี้

• งดแป้งและน้ำตาล นี่เป็นสาเหตุที่ทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดสูงขึ้น
• จำกัดช่วงเวลาการกินอาหาร เช่น เริ่มกิน 8 นาฬิกา หยุด 16 นาฬิกา จะทำให้ร่างกายย่อยอาหารได้เหมาะสม ไม่ทำงานหนักจนเกินไป
• กินอาหารที่มีกากใย ถั่ว ข้าวกล้อง ผัก ผลไม้สด จะทำให้การเปลี่ยนเป็นคูลโคสนานขึ้น ไม่สะสมในกระแสเลือด อินซูลินก็ถูกใช้ได้อย่างพอดีกับความต้องการของร่างกาย
• ออกกำลังกาย เดินเร็วหรือวิ่งวันละ 20-30 นาที จะทำให้ร่างกายดูดซึมคูลโคสไปใช้งานได้โดยตรง ไม่ต้องพึ่งอินซูลิน ทำให้ไปใช้ไขมันสะสมที่มีอยู่ อีกทั้งทำให้ระบบไหลเวียนเลือดทำงานได้ดีขึ้น
• พักผ่อนให้เพียงพอ นอนวันละ 6-8 ชั่วโมง จะทำให้ความเครียดลดลง ฟื้นฟูตับอ่อนให้ผลิตอินซูลินได้ดีขึ้น และ ระดับน้ำตาลในเลือดอยู่ในภาวะปกติ
• จัดการความเครียด เป็นอีกสาเหตุที่ทำให้เกิดเบาหวาน ต้องรู้จักวิธีจัดการความเครียด เช่น นั่งสมาธิ อ่านหนังสือ ดูหนัง ฟังเพลง กอดคนที่รัก พูดคุยกับคนรัก เล่นกับสัตว์เลี้ยง
• งดสูบบุหรี่และแอลกอฮอล์ บุหรี่มีสารพิษอยู่เป็นพันชนิต ซึ่งส่งผลเสียต่อสุขภาพโดยตรง แอลกอฮอล์หากดื่มมากเกินไปจะเป็นพิษต่อร่างกาย
• ตรวจสุขภาพประจำปี ทำให้รู้ว่าตอนนี้สุขภาพตัวเองเป็นอย่างไรจะได้เรียนรู้ว่าจะรับมือหรือแก้ไขถูกต้องได้อย่างไร